सहकारीका सञ्चालक र पैसा बचत गर्नेलाई मेयर बालेनको २१ टिप्स

काठमाडौं । काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर बालेन्द्र शाहले सहकारी संस्था तथा सहकारी संस्थाका बचतकर्ता तथा सदस्यलाई टिप्स दिएका छन् ।

महानगरका मेयर शाहले सामाजिक सञ्जालमार्फत बुधबार महानगरको सहकारी विभागले निकालेको ३० दिने सूचनालाई सेयर गर्दै यस्ता टिप्सहरु दिएका हुन् ।

उनले वस्तु र सेवाहरुको मूल्य वृद्धि र मुद्रास्फीतिले वित्तिय क्षेत्रहरमा पारेको तरलताबाट सहकारी क्षेत्र पनि प्रभावित भएको उल्लेख गर्दै यस्तो संवेदनशील समयमा सहकारी संघ संस्थाहरुले आफ्नो काम कारबाहीलाई जिम्मेवार, इमान्दार, अनुशासित, पारदर्शी एवं विधिसम्मत तरिकाले सदस्य केन्द्रित भई सञ्चालन एवं व्यवस्थापन गर्दै सहकारी सुशासन कायम गर्न अनुरोध गरेको उल्लेख गरेका छन् ।

सँगै बचतकर्ताहरुलाई पनि निरन्तर रुपमा सहकारीहरुको निगरानी गर्नका लागि सुझाचव दिएका छन् । उनले लेखेका छन्, ‘सहकारी संस्थाहरु बैंक होइनन् । यी संस्थाहरु सदस्यहरुद्वारा प्रजातान्त्रिक नियन्त्रण हुन्छन् । सहकारी सुशासनका लागि सदस्यहरुको निरन्तर निगरानी आवश्यक छ ।’

बुधबार महानगरअन्तर्गतको सहकारी विभागले महानगरभित्र रहेका सहकारीहरुले साधारण सभाको जानकारी, लेखापरीक्षण प्रतिवेदनलगायतका विवरणहरु समयमा नै पेश नगरेको पाइएकाले ३० दिनभित्र त्यस्तो विवरण पेश गर्न निर्देशन दिँदै सूचना निकालेको थियो । महानगरका मेयरले उक्त सूचनासँगै बचतकर्ता र सहकारी दुवैलाई टिप्स दिएका हुन् ।

यस्तो छ बालेनका टिप्स

तोकिएको समयमा सबै शेयर सदस्यहरुलाई उपस्थित गराई साधारण सभा सम्पन्न गरी संस्थाको यथार्थ स्थिति र कारोवार बारे जानकारी गराउनुहोला । विश्वसनीयता र अपनत्व ग्रहण गराउनकालागि नियमित रुपले शेयर सदस्यहरुसँग सम्पर्क र संवाद बढाउनुहोला ।

तोकिएको कार्य क्षेत्रभन्दा बाहिर गएर कुनै पनि कारोवार र लगानी नगर्नुहोला ।

वित्तिय जोखिमको विश्लेषण गरी बढीभन्दा बढी तरलता कायम राख्नुहोला।

परिस्थितिको आँकलन गरी अनुत्पादक क्षेत्रहरुमा लगानी नगर्नुहोला ।

शेयर सदस्यहरुलाई बढी ब्याजदरको लोभ देखाई लामो अवधिको निक्षेप संकलन नगर्नुहोला ।

सञ्चालक समिति परिवर्तन गर्दा सहकारीको ज्ञान भएको नियमित रुपले संस्थासँग कारोवार भएको व्यक्तिहरुलाई मात्र जिम्मेवारी दिनुहोला ।

कानुनी प्रक्रिया पूरा नगरी तथा कसैको इच्छा बेगर कुनै पनि व्यक्तिलाई सञ्चालक तथा लेखा समितिमा निर्वाचित नगर्नुहोला ।

कार्यपद्धतिमा सुशासन र निर्णय प्रक्रियामा पारदर्शिता कायम राखी तोकिएको समयभित्र प्रगति विवरण नियमनकारी निकायमा पेश गर्नुहोला ।

ऋण प्रवाह गर्दा ऋणीको पारिवारिक विवरण र एकाघर परिवारको सनाखत गराएर मात्र तोकिएको ढाँचामा ब्याज र सेवा शुल्क सहितको फाराम भराई अवधि तोकेर मात्र प्रवाह गर्नुहोला ।

जोखिम विश्लेषण गरेर मात्र सुरक्षित ऋण प्रवाह गर्नुहोला । जोखिम न्यूनीकरणका योजना बनाएर प्रभावकारी ऋण असुली गर्नुहोला ।

राष्ट्रिय सहकारी महासंघ, विषयगत संघहरुबाट सहकारी अभियानको सफलताका लागि जारी गरिएका अपिल अध्ययन गरी लागू गर्नुहोला।

आफ्ना शेयर सदस्य र बचतकर्ताहरुलाई नियमित सहकारी शिक्षा प्रदान गर्नुहोला ।

सदस्य/बचतकर्ताहरुलाई अनुरोध

सहकारी संस्थाहरु बैंक होईनन् । यी संस्थाहरु सदस्यहरुद्वारा प्रजातान्त्रिक नियन्त्रण हुन्छन् । सहकारी सुशासनकालागि सदस्यहरुको निरन्तर निगरानी आवश्यक छ ।

सहकारी संस्थाको साधारण सभामा अनिवार्य उपस्थित हुनुहोला । संस्थाको कारोवारको बारेमा नियमित रुपले जानकारी लिनुहोला ।

नियमित साधारण सभा नगर्ने सहकारीहरुको बारेमा विभागमा जानकारी गराउनुहोला ।

सञ्चालक समितिका पदाधिकारीहरुको आनीबानी र इमान्दारिताका बारेमा नियमित जानकारी लिनुहोला ।

बढी ब्याजको लोभमा लामो अवधिको अत्यधिक बचत नगर्नुहोला ।

सहकारी संस्थाका बारेमा अतिरञ्जित हल्लाका पछाडि मात्र नलागी यथार्थ अवस्था बारे जानकारी लिनुहोला ।

कार्यक्षेत्रभन्दा बाहिर गएर कार्य गर्ने संस्थासँग कारोवार नगर्नुहोला ।

सञ्चालक समितिका पदाधिकारीहरुको पहिचान गरेर मात्र संस्थासँग कारोवार गर्नुहोला, नियमित संवाद र सम्पर्क राख्नुहोला ।

आवधिक बचत जम्मा गर्दा जिम्मेवार पदाधिकारीको हस्ताक्षरयुक्त कागजातसहित निक्षेप निस्सा लिनुहोला ।

ऋण लिँदा सेवा शुल्क र ब्याज रकम यकिन गरी सम्झौता गरेर मात्र ऋण लिने र समयमा नै तिर्ने बानी बसाल्नुहोला।